Ucenje i razvoj

Dete prohoda tek u periodu između 11. i 15. meseca, izgovori prve reči tek između 11. i 14. meseca a inteligenicija dostiže najviši stepen razvoja tek iza 15. godine. Taj period u kome se razvijaju telesne i psihičke funkcije naziva se period sazrevanja.
Pored nasleđa i sazrevanja potrebno je i učenje. Učenje će se pokazati uspešno kada dođe do zrelosti ili gotovosti naslednih osnva. To važi kako za fizičke tako i za psihičke osobine i za razvoj ličnosti kao i za sticanje svih oblika ponašanja
Učenje nema uspeha pre nego što je dostignut odgovarajući stepen sazrevanja naslednih osnova. Ali duže odlaganje učenja, pošto je došlo do zrelosti naslednih osnova usporava i otežava sticanje novih oblika ponašanja.

Ljudsko mišljenje se menja u toku entelektualnog razvoja i to ne samo kvantitativno nego pre svega kvalitativno. Postoje 4 glavna stadijuma intelektualnog razvoja

1. stadijum senzomotorne inteligencije ( od rođenja pa do kraja druge godine) Ponašanje je reakcija na određene draži i situacije mada dete postaje sve više svesno spoljašnje realnosti.
2. preoperacionalni stadijum (od 2. do 7. godine) Tada se razvijaju simbolički procesi odnosno sposobnost predstavljanja odsutnih objekata i dolazi do razvoja jezika
3. stadijum konkretnih operacija (do 7. do 11. godine) Tada se javljaju važne logičke operacije koje su vezane za konkretne objekte i situacije. Dete može logički da misli ali samo o onome što opaža, što je konkretno dato.
4. stadijum formalnih operacija (od 11. godine pa nadalje) Adolescent je sposoban za sve logičke operacije za koje je sposoban i odrastao čovek, odnosno da misli po svim pravilima logike, da otkriva pravila i da ih formuliše u vidu opštih principa. Može da zamišlja ono što je moguće (a ne samo realno) i da dedukuje posledice iz svojih pretpostavki i da ih proverava.. Razvoj formalnig operacija i sposobnost apstraktnog mišljenja se nastavlja i posle 11. ili 12. godine i njemu je potrebno izvesno vežbanje kako bi se ostvarili postojeći intelektualni potencijali.